Τι προβλέπει η νομοθεσία για τη διασύνδεση φωτοβολταϊκών σταθμών
ΒΗΜΑ 1
Αίτηση για χορήγηση Προσφοράς Σύνδεσης
Όταν ο ενδιαφερόμενος επενδυτής κάνει αίτηση στον αρμόδιο Διαχειριστή (ΔΕΔΔΗΕ για τα συστήματα που συνδέονται στη χαμηλή και μέση τάση, ΑΔΜΗΕ για τα συστήματα που συνδέονται στην υψηλή τάση), ο Διαχειριστής οφείλει σύμφωνα με το νόμο (Ν.3468/2006) να χορηγήσει Προσφορά Σύνδεσης εντός τεσσάρων (4) μηνών. Η προσφορά αυτή οριστικοποιείται και καθίσταται δεσμευτική:
α) με την έκδοση της απόφασης ΕΠΟ για τον φωτοβολταϊκό σταθμό ή,
β) αν δεν απαιτείται απόφαση ΕΠΟ, με τη βεβαίωση από την αρμόδια περιβαλλοντική αρχή της οικείας Περιφέρειας ότι ο φωτοβολταϊκός σταθμός απαλλάσσεται από την υποχρέωση αυτή.
Εφόσον καταστεί δεσμευτική η Προσφορά Σύνδεσης για σταθμούς με άδεια παραγωγής ισχύει για τέσσερα (4) χρόνια. Για τους μικρότερους σταθμούς οι οποίοι εξαιρούνται από την έκδοση άδειας παραγωγής, η Προσφορά Σύνδεσης ισχύει για έξι (6) μήνες.
Δυστυχώς, μέχρι σήμερα, ο Διαχειριστής, κατά τρόπο συστηματικό και προκλητικό, δεν τηρεί τις τεθείσες από το νόμο προθεσμίες για χορήγηση Προσφοράς Σύνδεσης εντός τετραμήνου από την κατάθεση της σχετικής αίτησης. Για την παρανομία του αυτή δεν κινείται καμία διαδικασία συμμόρφωσης ούτε από το ΥΠΕΚΑ ούτε από τη ΡΑΕ. Τι μπορεί να κάνει ο υποψήφιος επενδυτής γι’ αυτό;
1. Αίτηση θεραπείας προς τον Διαχειριστή.
2. Ένσταση, ή ειδική διοικητική προσφυγή προς την προϊσταμένη αρχή (ΡΑΕ και ΥΠΕΚΑ). Ο θιγόμενος μπορεί επίσης να κάνει αναφορά στον Συνήγορο του Πολίτη και τον Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης.
3. Ο Διαχειριστής δεν έχει διακριτική ευχέρεια να προβεί ή όχι στην Προσφορά Σύνδεσης, αλλά έχει δέσμια αρμοδιότητα. Συνεπώς η παράλειψή του συνιστά "παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας" και ο θιγόμενος μπορεί να υποβάλει αίτηση ακύρωσης στο Διοικητικό Δικαστήριο.
Ειδικά για τα οικιακά και μικρά εμπορικά φωτοβολταϊκά συστήματα έως 10 kWp, o Διαχειριστής του Δικτύου, εξετάζει το αίτημα κατά προτεραιότητα και προβαίνει εντός είκοσι (20) ημερών σε διατύπωση Προσφοράς Σύνδεσης προς τον ενδιαφερόμενο κύριο του φωτοβολταϊκού που περιλαμβάνει την περιγραφή και τη δαπάνη των έργων σύνδεσης, η οποία ισχύει για τρεις (3) μήνες από την ημερομηνία έκδοσής της (ΚΥΑ 12323/2009, ΦΕΚ 1079Β’/4-6-2009).
Όλα τα παραπάνω προβλέπονται θεωρητικά από την ισχύουσα νομοθεσία. Στην πράξη βέβαια, με εξαίρεση τον οικιακό τομέα, τα παραπάνω ισχύουν μόνο για τα συστήματα εκείνα για τα οποία δεν έχει ανασταλεί η διαδικασία αδειοδότησης (συστήματα με άδεια παραγωγής που συνεχίζουν την αδειοδοτική διαδικασία και μπορούν να αιτηθούν όρους σύνδεσης). Επισημαίνουμε ότι με υπουργική απόφαση του Αυγούστου 2012 έχει ανασταλεί η αδειοδότηση νέων έργων καθώς και παλαιότερων αιτήσεων που είτε δεν έχουν εξασφαλίσει άδεια παραγωγής (έργα >1 MWp) είτε δεν διαθέτουν ήδη όρους σύνδεσης (έργα 10 kWp-1 MWp).
ΒΗΜΑ 2
Υπογραφή Σύμβασης Σύνδεσης
Η σύμβαση σύνδεσης συνάπτεται εντός διαστήματος τριών (3) μηνών από την υποβολή του σχετικού αιτήματος με πλήρη φάκελο για φωτοβολταϊκούς σταθμούς που εξαιρούνται από την υποχρέωση λήψης άδειας παραγωγής (<1 MWp), και εντός έξι (6) μηνών για τους φωτοβολταϊκούς σταθμούς μεγαλύτερης ισχύος για τους οποίους απαιτείται άδεια παραγωγής (Ν.4093/2012).
ΒΗΜΑ 3
Κατασκευή έργων σύνδεσης
Μέχρι πρόσφατα, δεν υπήρχε θεσμοθετημένο ανώτατο χρονικό όριο για την κατασκευή των έργων σύνδεσης από τον Διαχειριστή. Με το Ν.4093/2012 θεσπίστηκαν προθεσμίες, οι οποίες όμως καλύπτουν περισσότερο τον Διαχειριστή παρά τον επενδυτή. Ειδικά στις περιπτώσεις που τα απαιτούμενα έργα σύνδεσης είναι μικρής κλίμακας, οι προθεσμίες είναι ιδιαίτερα μεγάλες και δεν προστατεύουν τον επενδυτή.
Ο Διαχειριστής υλοποιεί τα έργα σύνδεσης που αναλαμβάνει συμβατικά σε διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει από την υπογραφή της σύμβασης σύνδεσης: α) τους δώδεκα (12) μήνες για σταθμούς που συνδέονται στο Δίκτυο, εφόσον δεν απαιτούνται εργασίες σε υποσταθμούς ΥΤ/ΜΤ, β) τους δεκαοκτώ (18) μήνες για σταθμούς που συνδέονται στο Δίκτυο εφόσον απαιτούνται εργασίες σε υποσταθμούς ΥΤ/ΜΤ και γ) τους είκοσι τέσσερις (24) μήνες για τους σταθμούς που συνδέονται στο Σύστημα (υψηλή τάση). Με ειδικά αιτιολογημένη απόφασή του, που κοινοποιείται στη ΡΑΕ, ο Διαχειριστής μπορεί σε συγκεκριμένες περιπτώσεις να θέτει μεγαλύτερα χρονικά περιθώρια για την υλοποίηση των έργων σύνδεσης, λαμβάνοντας υπόψη το βαθμό δυσκολίας κατασκευής των έργων αυτών.
Για έργα όπου η γραμμή σύνδεσης ξεπερνά το ένα χιλιόμετρο, ο επενδυτής μπορεί να ζητήσει από τον Διαχειριστή να αναλάβει ο ίδιος την κατασκευή μέρους των έργων σύνδεσης χρησιμοποιώντας δικό του εργολάβο. Τα μικρότερα έργα τα αναλαμβάνει αποκλειστικά ο ΔΕΔΔΗΕ. Ειδικά για τα οικιακά και μικρά εμπορικά φωτοβολταϊκά συστήματα έως 10 kWp, η κατασκευή των έργων σύνδεσης ολοκληρώνεται από τον Διαχειριστή εντός είκοσι (20) ημερών από την υπογραφή της σύμβασης, εφόσον δεν απαιτούνται νέα έργα Δικτύου (ΚΥΑ 12323/2009, ΦΕΚ 1079Β’/4-6-2009).
ΒΗΜΑ 4
Δήλωση ετοιμότητας και διασύνδεση του έργου
Μέχρι πρόσφατα, δεν υπήρχαν θεσμοθετημένες προθεσμίες για την απόκριση του Διαχειριστή στην ετοιμότητα σύνδεσης που δήλωνε ο επενδυτής. Με το Ν.4093/2012 θεσπίστηκαν προθεσμίες και ρήτρες για τον Διαχειριστή, οι οποίες όμως και πάλι καλύπτουν περισσότερο τον Διαχειριστή παρά τον επενδυτή.
Για να έχει κάποια, τυπική έστω διασφάλιση, ο επενδυτής ότι η ενεργοποίηση της σύνδεσης θα γίνει εγκαίρως ή και ότι δεν θα χάσει την ταρίφα που προσδοκά, θα πρέπει να δηλώσει ετοιμότητα του σταθμού τουλάχιστον ένα μήνα πριν την ημερομηνία που θεωρητικά χάνει αυτή την ταρίφα, με την προϋπόθεση όμως ότι έχουν ήδη ολοκληρωθεί τα έργα σύνδεσης ή έχει παρέλθει ο συνομολογημένος στην σύμβαση σύνδεσης χρόνος υλοποίησης των εν λόγω έργων. Συγκεκριμένα, ο αρμόδιος Διαχειριστής υποχρεούται στη θέση του φωτοβολταϊκού σταθμού σε δοκιμαστική λειτουργία ή, εάν δεν προβλέπεται περίοδος δοκιμαστικής λειτουργίας, στην ενεργοποίηση της σύνδεσής του, εντός προθεσμίας ενός μήνα από τότε που ο ενδιαφερόμενος θα δηλώσει την ετοιμότητα του σταθμού για έναρξη της δοκιμαστικής λειτουργίας ή για ενεργοποίηση της σύνδεσης, εφόσον, κατά την ημερομηνία υποβολής του σχετικού αιτήματος, έχουν ήδη ολοκληρωθεί τα προβλεπόμενα στην οικεία σύμβαση σύνδεσης έργα επέκτασης για σύνδεση ή έχει παρέλθει ο συνομολογημένος στην σύμβαση σύνδεσης χρόνος υλοποίησης των εν λόγω έργων. Εάν παρέλθει άπρακτο το ανωτέρω διάστημα του ενός μήνα για λόγους οφειλόμενους σε υπαιτιότητα του Διαχειριστή, που διαπιστώνεται από τον ίδιο και γνωστοποιείται εγγράφως προς τον Λειτουργό της Αγοράς ή τον διαχειριστή για τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά κατά περίπτωση, η ταρίφα που θα λάβει το έργο είναι αυτή που ίσχυε κατά την ημερομηνία παρέλευσης της ανωτέρω προθεσμίας του ενός μήνα.
Η νομοθεσία στο σημείο αυτό ευνοεί σκανδαλωδώς τον Διαχειριστή σε βάρος του επενδυτή αφού, την τυχόν υπαιτιότητα του Διαχειριστή την διαπιστώνει ο ίδιος (!) και επιπλέον η ανωτέρω έγγραφη γνωστοποίηση παρέχεται μόνον από ειδικώς εντεταλμένα προς τούτο όργανα του αρμόδιου Διαχειριστή, που ανακοινώνονται στον Λειτουργό της Αγοράς, τη ΡΑΕ και την Υπηρεσία Εξυπηρέτησης Επενδυτών για έργα Α.Π.Ε. του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής
Αν περάσει η προθεσμία του ενός μήνα που αναφέρεται παραπάνω, ο Διαχειριστής αρχίζει να έχει κάποιες συνέπειες. Αν συνδέσει τον σταθμό εντός τετραμήνου από τη δήλωση ετοιμότητας που έκανε ο επενδυτής, ο Διαχειριστής υποχρεούται σε αποζημίωση με το μισό του κόστους των έργων σύνδεσης, όπως αυτό αναγράφεται στη σχετική σύμβαση. Αν καθυστερήσει παραπάνω, η αποζημίωση ισούται με το σύνολο του κόστους των έργων σύνδεσης.
Ο νόμος προβλέπει ακόμη τιμωρία για τον επενδυτή που θα δηλώσει ψευδώς δήλωση ετοιμότητας. Συγκεκριμένα, σε περίπτωση αδυναμίας σύνδεσης του σταθμού για λόγους οφειλόμενους σε υπαιτιότητα του ενδιαφερομένου, η οποία διαπιστώνεται από τον Διαχειριστή και γνωστοποιείται εγγράφως προς τον Λειτουργό της Αγοράς ή τον Διαχειριστή για τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά κατά περίπτωση, ιδίως σε περίπτωση ανακρίβειας της δήλωσης περί ετοιμότητας του σταθμού, το αίτημα απορρίπτεται και ο ενδιαφερόμενος οφείλει να υποβάλει εκ νέου αίτημα για θέση του φωτοβολταϊκού σταθμού σε δοκιμαστική λειτουργία ή, εάν δεν προβλέπεται περίοδος δοκιμαστικής λειτουργίας, για ενεργοποίηση της σύνδεσής του, αφού παρέλθουν τουλάχιστον έξι (6) μήνες από την υποβολή του προηγούμενου αιτήματός του. Να σημειώσουμε εδώ ότι δεν προβλέπονται ειδικές προθεσμίες και ρήτρες για τη διασύνδεση οικιακών και μικρών εμπορικών φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10 kWp.
Τελευταία ενημέρωση: 28-1-2013
Ο ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΤΑΙΡΙΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ (www.helapco.gr) είναι αστική μη κερδοσκοπική εταιρία που ιδρύθηκε το 2002 από τις σημαντικότερες εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή εξοπλισμού, την εμπορία, εγκατάσταση και συντήρηση φωτοβολταϊκών συστημάτων. Εργάζεται για τη γοργή και ουσιαστική ανάπτυξη μιας υγιούς και βιώσιμης αγοράς φωτοβολταϊκών, τη θέσπιση των απαραίτητων κινήτρων και την άρση των εμποδίων που υπάρχουν σήμερα στην αξιοποίηση του εθνικού καυσίμου της χώρας, της ηλιακής ακτινοβολίας. Έχει συμβάλει τα μέγιστα στη θέσπιση εγγυημένων τιμών πώλησης της παραγόμενης ηλιακής ενέργειας (feed-in-tariffs), στη θέσπιση ειδικών κινήτρων για τα οικιακά φωτοβολταϊκά και στην απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης.
