Μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ την ώρα, θα εξοικονομήσει σήμερα το ηλεκτρικό σύστημα τις ώρες αιχμής, όταν δηλαδή το θερμόμετρο θα χτυπήσει «κόκκινο» ανεβάζοντας στα ύψη τη ζήτηση ενέργειας. Αυτό προκύπτει με βάση τα επίσημα στοιχεία του διαχειριστή του συστήματος, για τον προγραμματισμό της ημερήσιας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία του ΛΑΓΗΕ, σήμερα τις ώρες αιχμής της ζήτησης η Οριακή Τιμή του Συστήματος θα παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα, κυρίως εξαιτίας της υψηλής παραγωγής των φωτοβολταϊκών αλλά και των αιολικών. Σε αντίθετη περίπτωση, αντί για τις ΑΠΕ, θα έπρεπε να μπουν στο σύστημα μονάδες αερίου σε πλήρες φορτίο, ανεβάζοντας την οριακή τιμή του συστήματος, για όλες τις μονάδες παραγωγής που μετέχουν στην αγορά.
Αλλά ας δούμε πιο αναλυτικά τα επίσημα στοιχεία του ΛΑΓΗΕ: Σύμφωνα με το λειτουργό της αγοράς η αιχμή της ζήτησης στις 2 το μεσημέρι θα φτάσει τα 9007MW. Την ώρα λοιπόν με την υψηλότερη ζήτηση η οριακή τιμή του συστήματος θα είναι με βάση τον προγραμματισμό του λειτουργού στα 70 ευρώ η μεγαβατώρα. Η τιμή αυτή προκύπτει καθώς το σύστημα αναμένεται να ενισχυθεί με 1310MW από ΑΠΕ, κυρίως φωτοβολταϊκά. Αργότερα, για παράδειγμα στις 9 το βράδυ, η ισχύς από ΑΠΕ θα είναι 562MW (κυρίως αιολικά), με την ΟΤΣ να εκτινάσσεται στα 83,397 ευρώ η μεγαβατώρα και παρά το γεγονός ότι η ζήτηση θα είναι χαμηλότερη από το μεσημέρι στα 7731MW. Στις 10 το βράδυ, πάντα σύμφωνα με το ΛΑΓΗΕ, η ζήτηση θα είναι στα 8096MW, η παραγωγή από ΑΠΕ στα 507MW και η ΟΤΣ θα εκτιναχθεί στο υψηλότερο σημείο της ημέρας δηλαδή στα 87,430 ευρώ. Γιατί θα συμβεί αυτό; Καθώς δεν θα έχουμε το βράδυ τις … «ακριβές» ΑΠΕ, δύο ιδιωτικές μονάδες, θα χρειαστεί να δουλέψουν σε πλήρες φορτίο «ορίζοντας» με αυτόν τον τρόπο την ΟΤΣ σε υψηλότερο επίπεδο από το μεσημέρι όταν με υψηλότερη ζήτηση είχαμε χαμηλότερη χονδρεμπορική τιμή. Κρίσιμη λεπτομέρεια: Με την τιμή αυτή, δηλαδή τα 87,430 ευρώ θα πληρωθούν όλες οι μονάδες που θα συμμετέχουν στο σύστημα από τις λιγνιτικές της ΔΕΗ, μέχρι τους ανεξάρτητους.
Πόσα γλιτώνει το σύστημα
Εάν με τη ζήτηση στα 8000MW η ΟΤΣ βρίσκεται κοντά στα 90 ευρώ, γίνεται αντιληπτό ότι με ζήτηση στα 9000MW, η ΟΤΣ πιθανότατα θα ξεπερνούσε τα 100 ευρώ ανάλογα με τη διαθεσιμότητα των λιγνιτών και των υδροηλεκτρικών. Εάν δε, χρειαζόταν να δουλέψει κάποια από τις παλιές μονάδες αερίου ή τις πετρελαϊκές (Άγιος Γεώργιος, Λαύριο, Αλιβέρι) τότε το κόστος θα ανέβαινε ακόμη περισσότερο.
Με απλά λόγια, μπορεί τις ώρες της αιχμής του συστήματος οι ΑΠΕ να πληρώθηκαν με «καπέλο» συγκριτικά με την ΟΤΣ, στην πραγματικότητα όμως το καπέλο αυτό, εξοικονόμησε χρήματα καθώς σε διαφορετική περίπτωση θα πληρώνονταν όλες οι μονάδες με τιμές στα 100 ευρώ η μεγαβατώρα.
Και φυσικά τα στοιχεία του ΛΑΓΗΕ αποτελούν ένα απτό παράδειγμα των στρεβλώσεων του συστήματος, καθώς δεν αποτυπώνεται το πραγματικό όφελος που προκύπτει από τη λειτουργία των ΑΠΕ, με αποτέλεσμα το έλλειμμα του λεγόμενου λογαριασμού να φουσκώνει τεχνητά και στην πραγματικότητα να επιδοτούνται τα ορυκτά καύσιμα.
Με λίγα λόγια, οι ΑΠΕ "τιμωρούνται" οι ίδιες για τη μείωση της Οριακής Τιμής που επιφέρει η λειτουργία τους και άρα για τα εκατομ. ευρώ που γλιτώνει το σύστημα. Για τον εξής λόγο: Η διαφορά ανάμεσα στις ταρίφες που πληρώνονται οι ΑΠΕ και στην Οριακή Τιμή, είναι το ποσό που πρέπει να καλυφθεί από τον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ του ΛΑΓΗΕ. Όσο η είσοδος των ΑΠΕ στο σύστημα ρίχνει την Οριακή Τιμή, τόσο αυξάνει το ποσό που πρέπει να καλυφθεί από τον Ειδικό Λογαριασμό. Αυτό οδηγεί σε αύξηση του Τέλους ΑΠΕ και οι ΑΠΕ βρίσκονται "κατηγορούμενες" ότι στοιχίζουν ακριβά στον καταναλωτή!
